top

Deelexpeditie gebiedsprocessen veenweiden op stoom

21 maart 2023
Gebiedsprocessen maart

Voor 10 juni 2022

Met een groep van achttien gebiedsprocestrekkers, werkzaam bij provincie, waterschap of gemeente, zijn we in het voorjaar van 2022 van start gegaan in onze deelexpeditie. Bij vele andere expedities kom je voor verrassingen te staan. Ook hier. We begonnen met de gedachte dat we ons in veenweidepolders konden beperken tot de veenproblematiek, met een focus op de reductie van maaivelddaling en de uitstoot van broeikasgassen. De ene polder is de andere niet en iedere boer is uniek. Onze eerste Werkplaatssessie hadden we georganiseerd in Polder Kamerik. Deelnemers en lokale betrokkenen werkten samen aan optimaal peilbeheer. Dat verliep voorspoedig.

 

Het kaartje van 10 juni

Opeens werd het anders. Kranten publiceerden een kaartje met daarop de opgaven voor de reductie van ammoniak en NOx. Het beroemde stikstofkaartje. De stoom kwam uit de oren van velen, ook bij sommige van onze deelnemers. Zelf de gastheer bij de eerste Werkplaats, een boer die volop bezig is met biologische landbouw, natuur en weidevogelbeheer, moest zijn ongenoegen uiten. Binnen de deelexpeditie drong het besef door dat je de veenweideproblematiek niet kunt ontkoppelen van vele andere opgaven die op een gebied worden gelegd.

 

Overstag

De eerstvolgende Werkplaatsessie was in Aarlanderveen. We focusten op grondwaterstanden en Waterinfiltratiesystemen (WIS). Dat inspireerde en resulteerde in een eerste concrete conclusie. Ook daar kwam regelmatig de stikstofdiscussie bovendrijven. De derde Werkplaats in de Brekkenpolder nabij Lemmer ging vooral over natuur, en ook daarover kun je niet praten zonder het woord ‘stikstof’ in de mond te nemen. Stikstof snijdt door alle dialogen heen, zo blijkt. Daarom hebben we in de vierde Werkplaats, in Arti Legi te Gouda, de aandacht vooral gericht op het hele pakket aan opgaven en de betekenis daarvan voor een gebiedsprocestrekker. Zij komen in een spagaat terecht, zoals beschreven in het essay over het Tompouce-model (zie deze link). Gebiedsprocesbegeleiders bevinden zich tussen twee vuren in.

 

De vijfde en zesde Werkplaats

We staan nu aan de vooravond van de vijfde Werkplaats, in de Krimpenerwaard. Daarin gaan we drie denksystemen uitwerken: het land, de kazerne en de stad (zie deze link). Nog voor de zomer ronden we de Deelexpeditie af met een zesde Werkplaats in Groningen. Dan hebben we met z’n allen een leerzaam proces doorlopen. En dan? We ordenen onze gedachten over een vervolg.

 

 

Filmpjes

Het proces van de deelexpeditie wordt in korte video’s inzichtelijk gemaakt. Er zijn inmiddels 5 filmpjes verscheen:

Deelexpeditie Gebiedsprocessen, deel 1; introductie

Deelexpeditie Gebiedsprocessen, deel 2; klein, lokaal en concreet

Deelexpeditie Gebiedsprocessen, deel 3; WIS

Deelexpeditie Gebiedsprocessen, deel 4; Natuur inclusieve landbouw

Deelexpeditie Gebiedsprocessen, deel 5; Kaders

Deelexpeditie Gebiedsprocessen, deel 6: Land, kazerne en stad