Innovatieve ophoogtechnieken
Door lichtere ophoogmaterialen en innovatieve technieken toe te passen blijft de kwaliteit van de openbare ruimte langer op orde en kunnen kosten worden gedrukt. Er zijn inmiddels veel lichte materialen en technieken beschikbaar. Gemeenten, ontwerpers, ontwikkelaars en aannemers zien soms door de bomen het bos niet meer. Daarom presenteert KBF alle oplossingen in een handig overzicht! In najaar 2025 is het overzicht grondig geactualiseerd. Voor iedere oplossing zijn belangrijke parameters zoals gewicht, kostprijs e.d. uitgewerkt en gekwantificeerd.
Door op onderstaande link te klikken kunt u het Excel bestand downloaden.
Waarom innovatieve ophoogtechnieken?
Waarom innovatieve ophoogtechnieken?
Bodemdaling richt in gemeenten op een slappe bodem grote schade aan. Wegen en trottoirs verzakken; rioleringen, leidingen en kabels breken. De verzakte gedeelten kunnen weer worden opgehoogd met bijvoorbeeld zand. Maar door het gewicht van dat zand verzakt de boel opnieuw en is er weer werk aan de winkel. Zo ontstaat een cyclisch probleem dat gemeenten op een slappe bodem tweemaal zoveel kost aan onderhoud als gemeenten op een stevige bodem. Door innovatieve, lichtere, ophoogtechnieken toe te passen kunnen kosten worden gedrukt. Bovendien hebben inwoners en bedrijven minder vaak last van openliggende straten, omleidingen en ander ongemak.
Hoe wordt er onderzoek gedaan?
Om erachter te komen welke innovatieve, lichtere, materialen het meest geschikt zijn voor het ophogen van de openbare ruimte is er in Kamerik een proefvak ingericht. In dit proefvak worden verschillende materialen en technieken getest. Projectleider Arend van Woerden vertelt in deze video welke materialen en technieken er worden getest en wat het onderzoek moet gaan opleveren.
Toelichting op enkele materialen
Schuimglas
Schuimglas wordt steeds vaker toegepast in de bouw. Het bestaat uit brokken opgeschuimd gerecyled glas en is licht en sterk. Het neemt nauwelijks water op en is niet vochtgevoelig, terwijl een laag schuimglas goed waterdoorlatend is. De luchtbellen in schuimglas maken het enerzijds tot een licht materiaal en anderzijds tot een thermisch isolerend materiaal. Door de gesloten structuur van de poriën neemt het vrijwel geen water op. Er kan alleen onder water enige wateropname plaatsvinden door krimpscheurtjes aan de buitenzijde van de brokken. Doordat schuimglas bestaat uit brokken kan (hemel)water er gemakkelijk doorheen spoelen. Dit gaat door de 20 tot 25 % open ruimte tussen de brokken Ook is schuimglas goed te verdichten voor een hoge drukbelasting voor bijvoorbeeld funderingen in de wegenbouw.
EPS
Het project Levensduur EPS bestaat uit een onafhankelijk onderzoek waarbij op verschillende locaties in de gemeenten Woerden en Alphen aan den Rijn EPS uit de grond wordt gehaald en onderzocht en zo meer inzicht te krijgen in de levensduur van EPS. Het doel is om door middel van een laboratoriumonderzoek inzicht te verkrijgen in de kwaliteit, effectiviteit en hergebruikmogelijkheden van EPS. Voor dit project zijn vijf monsters EPS van verschillende leeftijden en locaties uit de grond gehaald. Deze zijn onderzocht in het laboratorium.
De onafhankelijke rapportage geeft meer inzicht in de levensduur en circulariteit/ herbruikbaarheid van EPS in de wegenbouw.
De handzame leaflet dient als een samenvatting van de uitgebreide rapportage.
Filmpje over uitleg levensduur EPS
Mycobase
De Gemeenten Woerden en Alphen aan den Rijn zijn met extra middelen van Groene Hart Werkt een eerste proef gestart met de toepassing van Mycobase (ophoogmateriaal van o.a. vezelgewassen) van Mycelco. Dit materiaal is voor het eerst toegepast in de buurt van de Kanis, gemeente Woerden. Vervolgens vindt voor het komende halve jaar monitoring plaatst om inzichten te verschaffen hoe een dergelijk materiaal zich gedraagt als ophoogmateriaal op en onder grondwaterniveau. Ingenieursadviesbureau Sweco verzorgt de monitoring en zal een rapportage opleveren over de werking van het materiaal. Mycobase is een materiaal dat bestaat uit natuurlijke materialen zoals hout, riet, lisdodde, bermgras, etc. Dit materiaal wordt door middel van een schimmel (als natuurlijke composiet) tot één geheel gevormd. Het is een volledig biologisch materiaal en geschikt voor volledig hergebruik. Het is van zichzelf water- en vlamwerend, zonder gebruik van toeslagstoffen en/of chemicaliën. De grondstoffen bestaan met name uit organische materialen, waaronder bijvoorbeeld de lisdodde die juist hier als teelt in gebieden die vernat worden ook een businesscase zou kunnen opleveren. De productie vraagt op zich weinig energie, de meeste energie (en CO2/ emissies) zit in ondersteunende processen zoals transport en machinerieën (o.a. mengmachines). Het is in elke gewenste vorm denkbaar te produceren en er zijn vele variaties met elk specifiek eigenschappen mogelijk. De grondstoffen komen uit lokale en regionale bronnen en hoeven dus ook niet geïmporteerd te worden. Het is absoluut niet toxisch, ook niet bij brand dus er ontstaan ook geen giftige gassen.
Projectleider Arend van Woerden
Om klimaatbestendig te worden moet Nederland ook om leren gaan met de bodemdalingsproblematiek. Als specialist klimaatadaptatie zet Arend zich in om juist op dit thema oplossingsrichtingen te ontwikkelen. Arend werkt voor Sweco, is beleidsadviseur voor gemeente Woerden.
Wilt u een vraag stellen aan Arend over innovatieve ophoogtechnieken? Mail naar info@kbf.nl
