Gebiedsprocessen

Het landelijk gebied in Nederland staat voor grote opgaven. Een toekomstbestendige ontwikkeling van functies in het landelijk gebied en de ruimtelijke ontwikkeling van de agrarische sector  is noodzakelijk. Een van de opgaven voor het veenweidegebied is de emissie-reductie van 1Mton per jaar in 2030 die is vastgelegd in het Klimaatakkoord. Een opgave die direct samenhangt met de aanpak van bodemdaling. De aanpak van de opgaven is voor een belangrijk deel gebiedsgericht. In regionale gebieds- en polderprocessen worden stappen gezet richting het realiseren van een toekomstbestendig en economisch rendabel veenweidegebied. In deze gebiedsprocessen werken agrariërs, collectieven, overheden en andere betrokkenen samen bij maatregelen op het gebied van bodemdaling, CO2-emissie, biodiversiteit en milieu- en waterkwaliteit. Gebiedsprocesbegeleiders spelen daarbij een cruciale rol in het behalen van concrete resultaten die kunnen rekenen op vertrouwen en draagvlak.

Dit project is mogelijk gemaakt door het Nationaal Programma Veenweide en gefaciliteerd door het KBF en vanaf 2025 ook door RVO.

Het Nationaal Programma Veenweide startte begin 2022 het project Gebiedsprocessen op. Het doel van dit project was dat procesbegeleiders elkaar helpen en inspireren om resultaten te boeken in de gebiedsprocessen. Onderdeel daarvan was het opbouwen van een netwerk van gebiedsprocesbegeleiders. In verschillende werkplaatssessies gingen de procesbegeleiders samen actief werken aan oplossingen voor concrete vraagstukken uit hun dagelijkse praktijk. In elke bijeenkomst stond één casus centraal. Dit project had een looptijd van twee jaar en werd getrokken door Govert Geldof.

In 2025 hebben twee bijeenkomsten plaatsgevonden van deze Community of Practice Gebiedsprocessen. In deze COP komen mensen van provincies, waterschappen, gemeenten en agrarische collectieven samen die direct betrokken zijn bij de regionale gebiedsprocessen in de Nederlandse veenweidegebieden.

Onder begeleiding van Govert Geldof, Max Zevenbergen, Douwe Jonkers en Rienk Schaafsma worden ervaringen, inspiratie en aandachtspunten gedeeld over de benodigde instrumenten, vaardigheden, gebiedsbenaderingen, etc. Het KBF-netwerk wordt benut voor het delen van kennis en ervaringen.

Tijdens de laatste bijeenkomst op 1 oktober 2025 nam Govert de deelnemers mee in de wereld van de ‘tussenruimte’: kort gezegd de plek tussen overheid, markt en inwoners/ondernemers; tussen beleid en uitvoering; met verschillende denk- en waardesystemen. Herkenbaar voor de mensen die bezig zijn met gebiedsprocessen in het veenweidegebied.

Een vervolgaanpak voor 2026 is in voorbereiding. Meer informatie kun je inwinnen bij de begeleiders.

Door middel van filmpjes wordt het proces van dit project in de ’turbo werkplaats’ inzichtelijk gemaakt.

Deze 6 informatieve filmpjes belichten de bredere context van gebiedsprocessen en hoe deze van invloed zijn op het landschap en de samenleving.

Gebiedsprocessen, deel 1: Introductie

Gebiedsprocessen, deel 2: Klein, lokaal en concreet

Gebiedsprocessen, deel 3: WIS

Gebiedsprocessen, deel 4: Natuur inclusieve landbouw

Gebiedsprocessen, deel 5: Kaders

Gebiedsprocessen, deel 6: Land, kazerne en stad

Het Tompouce-model; Op weg naar gebiedsprocessen met drie stevige lagen.
Dit essay gaat over het ordenen in de ruimte: op de juiste plek en het juiste moment. Met de juiste mensen de goede dingen doen. We richten ons daarbij op gebiedsprocessen, oftewel de gebiedsgerichte aanpak. Deze begrippen verspreiden zich als lopend vuur door ministeries, provincies, gemeenten en belangenverenigingen. Er zijn reeds vele ervaringen mee opgedaan.