top

Kennis- en innovatienetwerk versnelling funderingsaanpak maakt keuzes

17 april 2025

Op 3 april was het Kennis- en innovatienetwerk versnelling funderingsaanpak bij elkaar in het Arti Legi in Gouda. Doel van dit netwerk is opvolging te geven aan het advies van de Rli om met alle deskundigheid in Nederland te komen tot een plan van aanpak en prioritering van onderzoeksvragen/ ontwikkelingen waarvoor innovatietrajecten kunnen worden opgestart. Binnen dit netwerk hebben we op basis van het opgestelde Position Paper twee hoofdonderwerpen gekozen:

  • Preventie houten paalfunderingen;
  • Niet onderheide panden (risico inschatting, relatie droogte e.d.).

 

Deze sessie betrof het eerste thema ‘Preventie houten paalfunderingen’. Alles met het doel de aanpak van de houten palen problematiek in Nederland een versnelling te geven. Het proces werd voorbereid en begeleid door de heren Klaassen en Den Nijs, goed ingevoerd in het onderwerp. De discussie over innovaties voor houten paalfunderingen werd langs vier lijnen gevoerd en waar zinvol werden acties voor het netwerk geformuleerd:

  • Bacteriële houtaantasting en de gevolgen voor de fundering

Onder bepaalde omstandigheden (in Nederland) kan houtaantasting onder water plaatsvinden veroorzaakt door bacteriën. Deze aantasting is van andere aard dan aantasting die plaatsvindt als gevolg van droogstand. De volgende acties zijn benoemd:

Actie 1: Richtlijnen: opstellen van een bredere richtlijn (GWW en gebouwen) met actuele methodes, modellen zoals die in Amsterdam zijn ontwikkeld voor bruggen en kademuren.

Actie 2: Conserveringsmethode: initiëren van een living lab rondom voorkomen bacteriële aantasting.

Actie 3: Relatie parameters grondwatersamenstelling en staat paalfundering: volgen van het onderzoek bij Deltares naar de relatie tussen grondwatersamenstelling direct bij de paal en bacteriële aantasting. Als daar patronen van bacteriële aantasting herkenbaar zijn en als daarbij een samenhang met omgevingsfactoren vermoed worden, zou dit verder ingevuld kunnen worden.

 

  • Schimmelaantasting

Paalrot betekent dat de houten palen zijn aangetast door schimmel. Paalrot kan ontstaan als er zuurstof bij het funderingshout komt. De funderingen zijn ooit aangelegd onder de grondwaterstand, maar als die grondwaterstand zakt kunnen de houten palen droog vallen en kan de schimmel groeien. Als de schimmelaantasting vaak en lang genoeg de kans krijgt, tast het de draagkracht van houten palen zo sterk aan dat het pand erboven verzakt.

Actie 4: Actief grondwaterpeilbeheer: proactief richting bestuur en gemeenten de mogelijkheden van actief grondwater peilbeheer belichten en onder de aandacht brengen en beleid formuleren voor dit onderwerp voor een aantal gemeenten.

 

  • Hoofdlijn herstel

De afgelopen 40 jaar zijn er diverse herstelmethodes ontwikkeld. Besproken is of en in hoeverre voor al deze herstelmethodes (zoals paalkopverlaging, partieel herstel e.d.) nieuwe ontwikkelingen zijn die weer nieuwe kansen met zich brengen.

Actie 5: Challenge funderingen Amsterdam: oriëntatie op de resultaten van de challenge in Amsterdam.

Actie 6: Onderzoek naar centrale en gestandaardiseerde manier van omgaan met vergunningverlener.

Het Kenniscentrum gaat samen met zijn partners VRO, RvO en KCAF  in gesprek over de verder te maken keuzes binnen deze acties. Dit omvat ook het toekennen van middelen.