Coalitie Stevige Steden

Bodemdaling in bebouwd gebied grote uitdaging!

Bodemdaling in bebouwd gebied is een grote uitdaging die het leven van zo’n 9 miljoen Nederlanders beïnvloedt. De kosten en de overlast die ontstaan door bodemdaling nemen steeds verder toe. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) schatte dat de extra kosten voor de openbare ruimte, dus beheer en onderhoud van boven- en ondergrondse infrastructuur (wegen, openbaar groen, tuinen en terrassen, riolering, kabels en leidingen) bij ongewijzigd beleid zal oplopen tot € 5,2 miljard. De kosten die particuliere huiseigenaren krijgen door schade aan funderingen werd geschat op € 16 miljard. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur raamde in 2024 dat meer dan vierhonderdduizend panden in Nederland funderingsschade zullen krijgen en dat als de overheid niet helpt om het probleem op te lossen, de maatschappelijke kosten oplopen tot 50 miljard euro. Ook voor de nieuwbouwopgave is het bouwen op slappe bode een extra uitdaging.

Al met al veroorzaakt bodemdaling grote problemen voor de leefbaarheid van de bebouwde omgeving, brengt het enorme kosten met zich me en bedreigt het de economische vitaliteit van de stad en haar erfgoed. Er is een gebrek aan aandacht en voor deze dreiging van bodemdaling in de stad gebieden en daarom is een impuls en versnelling nodig.

Coalitie Stevige Steden jaagt aan!

Verreweg de grootste schade als gevolg van bodemdaling wordt verwacht in het stedelijk gebied en hiervoor is nog onvoldoende aandacht en regie. Vanwege het gebrek aan aandacht en regie, is de Coalitie Stevige Steden op 19 november 2020 opgericht. De Coalitie Stevige Steden is een breed netwerk van overheden, bedrijven, kennisinstellingen en belangenorganisaties dat zich richt op handelingsperspectief voor bodemdaling en funderingen in het stedelijk gebied. Een impuls en versnelling is nodig om miljarden aan schade te voorkomen! De Coalitie Stevige Steden zet in op het versterken van handelingsperspectief voor de aanpak van bodemdaling in drie pijlers:

1. Nieuwbouw met als doel bodemdalingsbestendige nieuwbouw vanaf heden; Inmiddels is een separaat Lerend netwerk ‘Bodemdalingbestendige Nieuwbouw’ opgericht.
2. Funderingen met als doel preventie schade door droogte, bodemdaling en belasting en herstel van funderingen;
3. Openbare ruimte met als doel bodemdalingsbestendige openbare ruimte en infrastructuur vanaf 2050.

Doen in projecten!
De Coalitie Stevige Steden is niet alleen aan praatclub. Voor een vliegende start staan de toonaangevende projecten rondom bodemdaling in het stedelijk gebied op de agenda zoals ‘de ‘Toolbox bodemdaling steden’. Daarnaast bezoeken we aansprekende locaties waar de laatste stand van zaken met het netwerk wordt gedeeld.

Vertellen en bereiken van partners!
Vanuit de project ervaring willen we vertellen en partijen bereiken met als doel bodemdaling in het stedelijk gebied te agenderen en een game changer te vinden. Het verbinden met andere maatschappelijk partijen en opgaven zoals energietransitie, klimaatadaptatie, funderingen, droogte, of stadsvernieuwing staat hoog op de agenda.

• Op dinsdag 2 april 2024 vond de roadshow ‘openbare ruimte’ plaats, met een tour naar Delft en Boskoop rondom ophoogtechnieken.
• Op dinsdag 8 oktober 2024 vond in Arnhem de (besloten) sessie plaats rondom ‘ondiepe funderingen op klei’.
• Op 21 november 2024 presenteerden we op het Nationaal Congres Bodemdaling in Zwolle de laatste stand van zaken rondom nieuwbouw in een subsessie

Trouwe partners van de Coalitie Stevige Steden zijn:

Partners / financiers:

• Provincie Zuid-Holland
• Platform Slappe Bodem
• Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
• stichting RIONED
• Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen
• Rijkswaterstaat

Koepels

• Vereniging Eigen Huis
• Verbond van Verzekeraars
• Fonds Duurzaam Funderingsherstel / SVn
• Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek
• Nederlandse Vereniging Banken 
• Nederlandse Vereniging Aannemers Funderingswerken
• Stichting Schuimbeton Nederland

Overheden

• Ministeries van Infrastructuur en waterstaat, Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties 
• Provincies Fryslan en Zuid-Holland
• Gemeenten Rotterdam, Gouda, Schiedam, Zaanstad, Alphen aan den Rijn, Zuidplas, Woerden, Haarlem
• Rijksdienst Cultureel Erfgoed
• Rijkswaterstaat

Kennisinstellingen en bedrijven

• Sweco
• Witteveen+Bos
• TNO
• Deltares
• Van Dijk Maasland BV
• Constructiebedrijf De Prouw
• Rabobank
• SHR
• Achmea
• Aveco de Bondt
• Deltares
• BV Bouwadviesbureau Strackee
• Fugro
• TKIBT

De bodem in de gemeente Gouda blijft zakken. In deze film wordt duidelijk wat er onderzocht wordt omtrent bodemdaling in deze stad en welke werkzaamheden hiervoor uitgevoerd worden.

De gemeente Gouda werkt hierin samen met de het Hoogheemraadschap Rijnland en het project Gouda Stevige Stad. Om met verschillende maatregelen de overlast door bodemdaling te verminderen.

Op 8 oktober jl. organiseerden we het tweede event van 2024 onder de pijler Funderingen namens de Coalitie Stevige Steden, RVO en KCAF. Daarbij lag de focus op de problematiek van ondiepe funderingen op klei. In samenwerking met KCAF en RVO ontvingen we inspirerende bijdragen uit uiteenlopende hoeken.

Thuy Do van het Ministerie van VRO deelde de laatste stand van zaken vanuit het ministerie, Otto Levelt van Deltares gaf een inleiding over krimp/ zwel, Jiska Krikke van Gemeente Arnhem schetste de complexe opgave in de wijk Malburgen en Don Zandbergen vertelde namens KCAF wat hun rol in de Arnhemse opgave is en welke rol KCAF in het funderingsdossier voor ogen heeft in samenwerking met diverse partijen.

Bas Gietemans lichtte het perspectief vanuit het bewoners collectief toe en na een flinke busreis bezochten we de boerderij van Marijn Meiler dat met monumentale status i.s.m. RCE, RVO, Deltares en TNO een levende proeftuin is voor meetdata rondom de krimp-zwelopgave.

Een inhoudelijke middag waar veel kennis werd uitgewisseld en ruimte was voor verschillende perspectieven in deze complexe opgave.